महाराष्ट्रातील राजकारण सध्या तापले आहे कारण राज्य २० नोव्हेंबर २०२४ रोजी होणाऱ्या विधानसभा निवडणुकांसाठी तयारी करत आहे. प्रमुख पक्षांच्या उमेदवारांच्या नावांची घोषणा झाल्यानंतर, निवडणूक क्षेत्रात मोठे बदल होत आहेत.
भाजपाची उमेदवार योजना
भारतीय जनता पार्टी (भाजप) ने आपल्या पहिल्या उमेदवारांच्या यादीत ९९ उमेदवारांची निवड केली आहे. उपमुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस हे महत्त्वाचे नेते आहेत, जे त्यांच्या पारंपरिक नागपूर दक्षिण पश्चिम मतदारसंघातून निवडणूक लढवणार आहेत. पक्षाने कुटुंबीय राजकारणावर जोर दिला आहे. उदाहरणार्थ, श्रीजया चव्हाण, पूर्व मुख्यमंत्री आशोक चव्हाण यांची मुलगी, भाजपात सामील झाल्यानंतर भोकऱ्यातून निवडणूक लढवणार आहे. हा दृष्टिकोन सर्व पक्षांच्या उमेदवारांच्या यादीत प्रसिद्ध राजकीय कुटुंबांचे वर्चस्व असलेल्या व्यापक प्रवृत्तीत भाग आहे[1][3].
अधिक वाद आणि भागीदारी
भाजपाच्या उमेदवार निवडीवर काही चर्चा झाली आहे. पक्ष सध्या आपल्या भागीदारांबरोबर कठोर चर्चेत आहे, विशेषतः शिवसेना, जी मुख्यमंत्री एकनाथ शिंदे यांच्या नेतृत्वाखाली आहे, आणि राष्ट्रीय काँग्रेस पार्टी (NCP), जी उपमुख्यमंत्री अजित पवार यांच्या नेतृत्वाखाली आहे. उमेदवारांच्या निवडीवर आणि पक्षाच्या निष्ठेवर वाढत्या ताणामुळे या चर्चांना महत्त्व आले आहे कारण ते जागांचे वाटप अंतिम करण्याचा प्रयत्न करत आहेत[2][4].
मुंबई युवा काँग्रेसचे माजी अध्यक्ष आणि दिवंगत NCP नेते बाबा सिद्धिकी यांचे पुत्र ज़ीशान सिद्धिकी NCP मध्ये सामील झाले आहेत आणि ते बांद्रा पूर्व मतदारसंघातून निवडणूक लढवणार आहेत. हे एक मोठे बदल आहे. मुंबईतील तरुणांमध्ये अधिक समर्थन मिळवण्यासाठी NCP मध्ये त्यांचा प्रवेश एक प्रयत्न म्हणून पाहिला जातो, ज्यामुळे शहरी जागांसाठी स्पर्धा आणखी तीव्र होईल[1].
विरोधकांची कार्यपद्धती
महाविकास आघाडी (MVA), ज्यामध्ये काँग्रेस, NCP (शरद पवार गट) आणि उद्धव ठाकरे यांची शिवसेना (UBT) समाविष्ट आहे, ते देखील लढाईसाठी तयारी करत आहेत. त्यांनी दोन्ही ८५ जागांवर लढण्याची घोषणा केली असून इतर जागांबाबत चर्चा सुरू आहे. काँग्रेसने आपल्या पहिल्या उमेदवारांच्या यादीत राज्य पार्टीचे अध्यक्ष नाना पटोले आणि माजी मुख्यमंत्री प्रितीराज चव्हाण यांसारख्या प्रमुख नेत्यांचा समावेश केला आहे, ज्यामुळे त्यांनी महत्त्वाच्या क्षेत्रांमध्ये आपली ताकद टिकवण्याचा प्रयत्न केला आहे[3][4].
राजकारणावर परिणाम
हे बदल महाराष्ट्रातील राजकारणासाठी अत्यंत महत्त्वाचे आहेत. भाजपाची कुटुंबीय संबंधांवर लक्ष केंद्रित करणे तरुण मतदारांना नवीन नेतृत्वाकडे आकर्षित करू शकते, तर MVA चा एकत्रितपणे काम करण्याचा दृष्टिकोन त्यांना थकलेल्या dynastic politics विरुद्ध आकर्षित करू शकतो. या निवडणुकांचे परिणाम केवळ पक्षांच्या शक्ती संतुलनावरच नाही तर महत्त्वाच्या मुद्द्यांवर धोरणात्मक दिशानिर्देशांवर देखील प्रभाव टाकतील जसे की पायाभूत सुविधा विकास, सामाजिक कल्याण कार्यक्रम आणि महामारीनंतर अर्थव्यवस्थेची पुनरुत्पत्ती[1][4].
जसे महाराष्ट्रातील निवडणूक दिवस जवळ येत आहे, तसेच स्थापित राजकीय कुटुंबे आणि नवीन नेत्यांमधील परस्परसंवाद मतदारांच्या भावना आणि मतदानाच्या प्रमाणावर मोठा प्रभाव टाकेल. भारतातील सर्वात महत्त्वाच्या राजकीय राज्यांपैकी एकावर नियंत्रण मिळवण्यासाठी सर्व पक्षांसाठी जोखमीचे वातावरण निर्माण झाले आहे.
